Op 10 juli 2022 is het ontwerp voor het wijzigingsbesluit ‘Besluit werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen in verband met de inperking van wervings- en reclameactiviteiten voor risicovolle kansspelen’ ter consultatie aangeboden. Alle betrokkenen konden op deze manier tot 4 september hun oordeel geven over de invoering van een verbod op ongerichte gokreclames.
Deze algemene maatregel van bestuur heeft naar verwachting tot gevolg dat kwetsbare groepen aanzienlijk minder vaak worden geconfronteerd met reclame voor goksites. Spelers met een verslavingsproblematiek zouden zo minder geprikkeld worden en de neiging tot een terugval wordt vermeden. Daarnaast streeft men ernaar om onmatig speelgedrag van jongeren onder de 24 jaar te beperken.
Betrokkenen over verbod op ongerichte gokreclames
Uit verschillende invalshoeken is er gereageerd op het aanstaande verbod op ongerichte reclame voor kansspelen op afstand en de beweegredenen hiervoor. Gokbedrijven, affiliatie websites, brancheverenigingen, nieuwsmedia, Google en de KNVB hebben allen hun bevindingen gedeeld. De een neemt een duidelijk standpunt in als voor- of tegenstander van het besluit, terwijl de ander de beleidsbepalers enkel wil voorzien van nuttige informatie.
🔸 Gokbedrijven zijn het oneens over bepaalde onderdelen van het ontwerp
Kansino was de eerste legale goksite dat een reactie omtrent het wijzigen van de regelgeving. Volgens Klas Winberg, CEO Play North Limited, zal het besluit zoals het er nu ligt, zorgen voor oneerlijke mededinging op de gokmarkt. Hij benoemt hier als voornaamste reden dat verbod op ongerichte gokreclames niet geldt voor fysieke casino’s. “Hybride” gokbedrijven zoals Holland Casino, Jack’s en Fair Play kunnen hierdoor nog altijd marketingactiviteiten blijven uitvoeren.
Andere betrokkenen die iets zeggen over het verbod op gokreclames gaan met name in op de kanalisatie. Zowel de overige goksites als affiliatie websites geven aan dat de verregaande ingrepen ten koste gaan van de kanalisatie. Met het reguleren van de kansspelmarkt moesten de spelers die al gokten of willen online gokken gebruik gaan maken van goksites met een vergunning van de Kansspelautoriteit. De inperking van reclame zorgt echter voor een minder sterke positie ten opzichte van illegale aanbieders.
🔸 KNVB geeft aan dat de voetbalsector €70 miljoen per jaar misloopt
De voetbalbonden ECV, CED, FBO en de KNVB zijn vanaf het begin voorstander geweest van het legaliseren van goksites. Supporters zouden dan sportweddenschappen kunnen plaatsen een veilige en betrouwbare omgeving. Tevens zou de situatie van een gereguleerde online gokmarkt commerciële voordelen met zich meebrengen, en voetbalclubs sloten dan ook meerdere contracten af die zijn opgenomen in de beleidsstrategieën voor de komende jaren.
Het wegvallen van sponsorcontracten zorgt voor een verdwijning van €40 miljoen aan directe inkomsten, en daarbij komt ook nog eens €30 miljoen aan indirecte inkomsten. In plaats van een verbod op ongerichte gokreclames telt de KNVB daarom een sectorplan voor. Hierbij moet de Nederlandse voetbalsector de maatschappelijke voorbeeldrol blijven vervullen door onder andere een grote publiekscampagne over de risico’s van online gokken te starten.
🔸 De consumentenbond is voorstander van een algeheel verbod op gokreclames
Grotendeels zijn de betrokkenen die een reactie over het verbod op gokreclames hebben achtergelaten tegen het besluit. De consumentenbond daarentegen is een voorstander, ze zien zelfs het liefst een algeheel verbod. Volgens de organisatie is het ontwerp van de nieuwe regelgeving nog maar een eerste stap in de goede richting. Ook gerichte gokreclames zou men in de ban willen doen, net als bij sigaretten en alcoholische dranken.
🔸 Volgens de brancheverenigingen is een verbod op ongerichte gokreclames onhaalbaar
Juridisch gezien is een verbod op ongerichte gokreclames niet haalbaar volgens NOGA en VNLOK. Beide verenigingen hebben onafhankelijk van elkaar de houdbaarheid laten toetsen door advocatenkantoren. De uitkomst liet zien dat er grote gebreken kleven aan de gepubliceerde besluitwijziging, aldus de conclusie van Bureau Brandeis en advocatenkantoor AKD.
Zowel Bureau Brandeis als AKD benoemen de beperking van de vrijheid van meningsuiting van het wijzigingsbesluit en de beperking van het vrije dienstenverkeer. Met deze juridische analyse is de basis gelegd voor een eventuele procedure wanneer het Ministerie van Justitie overgaat tot invoering van het ontwerp omtrent een verbod op ongerichte gokreclames.
- In strijd met het mededingingsrecht;
- Niet strookt met de doelstellingen van de Wet kansspelen op afstand;
- Een “ongerechtvaardigde beperking van de vrijheid van meningsuiting” oplevert;
- In strijd met artikel 56 van de Europese Unie omdat het een beperking oplevert van de vrijheid van diensten;
- In strijd met het (Europees rechtelijk) rechtszekerheidsbeginsel;
- Niet voldoet aan het zorgvuldigheidsbeginsel;
- In strijd met het evenredigheidsbeginsel.
🔸 Google neemt geen duidelijk standpunt in, maar voorziet de beleidsbepalers van informatie
De zoekgigant geeft aan dat het ontwerp, zoals het er nu ligt, er voor zal zorgen dat Google geen advertenties meer kan aanbieden van goksites. Het volledig uitsluiten van risicogroepen is namelijk niet mogelijk omdat het personen niet goed genoeg kan identificeren. Hierbij wordt het voorbeeld genoemd van een minderjarige die het account gebruikt van een meerderjarige.
🔸 NDP nieuwsmedia zet vraagtekens bij het verbod op ongerichte gokreclames
Er wordt hardop gespeculeerd of het voorgenomen besluit wel uitvoerbaar is, en daarom pleit de NDP voor meer onderzoek. De vereniging die de zakelijke en journalistieke belangen van de nieuwsbedrijven in Nederland behartigt opent de reactie met begrip voor de wens om een overkill van gokreclames te voorkomen. Overigens worden er wel vraagtekens geplaatst bij de manier waarop.
Net als goksites en affiliatie websites, maakt NDP Nieuwsmedia een opmerking over de formulering van Artikel 2ab lid d van het besluit. Hierin staat dat partijen zich moeten verzekeren dat ze geen kwetsbare groepen bereiken. Alleen op basis van informatie uit Cruks zou dat mogelijk zijn, maar de toegang voor commerciële organisatie tot deze database vol persoonlijke gegevens lijkt de NDP niet wenselijk.